Πηνελόπη Γαίτη-«Στο Κονσερβοποιείο Πρεσπών τα κείμενα λένε τη δική τους αλήθεια ...ακόμη...»

   Η λογοτεχνία μας αφήνει τη δυνατότητα να τη διαβάσουμε μέσα από τον δικό μας καθρέφτη προσωπικών εμπειριών, εικόνων και αισθητικής. Η γραφή επιδρά πάνω στον άνθρωπο κι ο άνθρωπος πάνω στη γραφή χτίζοντας έντεχνα κείμενα που μιλάνε στη δική του ψυχή με εναν τρόπο προσωπικό και μυστικό, ενώ αυτά άλλες φορές μιλάνε διαφορετικά στους γύρω του που κάποιες φορές όντας αποστασιοποιημένοι από την όλη εμπειρία μπορούν να τα θεωρήσουν παραδοξολογίες ή και ξεκομμένα από το περιβάλλον τους.

Όμως κάθε κείμενο έχει την αξία του, ακόμα και ένα πρακτικό κείμενο που δεν κρύβει λογοτεχνικότητα μπορεί να διαβαστεί ως λογοτεχνικό και να αποκτήσει ποιητική χροιά, αρκεί ο αναγνώστης του να μπορεί να το ενστερνιστεί καταλλήλως και στη συνέχεια να το διαβάσει ποιητικά ανιχνεύοντας παράλληλα τις κρυμμένες προεκτάσεις του. Ακόμη και οι ετικέτες μιας πεταμένης κονσέρβας που αργοπεθαίνει σε ένα κονσερβοποιείο των συνόρων διαβάζονται και μιλούν εκφραστικά για περασμένες εποχές, ακόμη και το κείμενο ένός κανονισμού που η «ισχύς» του είναι ένας κούφιος γλωσσικός ήχος, μια αντήχηση που δεν αφορά πια κανένα πια, ή μήπως όχι;…

                                                      

                                                  

Ζ. Φεϋντώ «Ράφτης Κυριών εν-δράσει»

      Πρόσωπα, μάσκες και προσωπεία. Πράξεις, ήθη και κοινωνικές συμπεριφορές. Το θέατρο λειτουργούσε πάντα ως μέσο μέσα από το οποίο παρουσιάζονταν και στηλιτεύονταν οι ανθρώπινες πράξεις. Δράμα και κωμωδία σε ένα κοινό παρανομαστή, με τελικό αποδέκτη τον άνθρωπο που έχει ανάγκη μέσα από τις πράξεις των άλλων να δει σαν  σε καθρέφτη τον εαυτό του, να τον καταλάβει, να τον ορίσει, να τον δεχτεί ή και να τον απορρίψει.Το θέατρο διδάσκει, παρηγορεί κι ανοίγει ορίζοντες, χωράει εντός του την κριτική και την ανατροπή. Είναι ακόμη βαθιά διαλογικό θυμίζοντας πάντα πως είναι παιδί της Αττικής γης, του Θέσπη, του Αισχύλου, του Σοφοκλή και του Ευριπίδη. Μέσα στους αιώνες εξελίσσεται και παίρνει νέες μορφές γνωρίζοντας βαθιά πως μέσα από τη μεταμόρφωση ξεπηδά η δημιουργία.

     Δημιουργός –αυτουργός ο Ζώρζ Φεϋντώ: «Ράφτης Κυριών» μια κωμωδία καταστάσεων που ακροβατεί στο μεταίχμιο της φάρσας, με το χιούμορ να ρέει και να συνθέτει εικόνες μέσα σε ένα σαλόνι και ένα ραφτάδικο. Τα πρόσωπα, άνθρωποι καθημερινοί με τις μικροιστορίες και τα πάθη τους παλεύουν να ξεφύγουν από τις στραβοτιμονιές που διέπραξαν μέσα από το ψέμα που γίνεται για αυτούς εργαλείο ανάγκης. Παρανοήσεις, απρόοπτες συναντήσεις, σαθρές δικαιολογίες, ανομολόγητα πάθη συνθέτουν ένα πάζλ από επεισόδια με τους ήρωες να χάνουν σιγά-σιγά τον αληθινό εαυτό τους μέσα στη δίνη των ψεμάτων τους. Όμως, καθώς λένε το ψέμα έχει γυάλινα ποδάρια… κάποια στιγμή θα αποκαλυφτεί η αλήθεια και όλα θα τακτοποιηθούν και πάλι με μαγικό τρόπο.

   Ο Ζώρζ Φεϋντώ ήξερε να καυτηριάζει τα ήθη της εποχής του με μια αίσθηση του χιούμορ βαθιά φινετσάτη και ταυτόχρονα έντονα ανελέητη. Με ασπίδα το χιούμορ, τις κωμικοτραγικές καταστάσεις και τις εναλλαγές ρόλων ανατέμνει το φαινόμενο της απιστίας μη χαρίζοντας κάστανα σε κανέναν, μη γράφοντας τίποτα τυχαία, ενώ με σκωπτικό τρόπο αναζητά δίπολα ταυτοτήτων και συμπεριφορών βάζοντας τον θεατή να αναζητήσει νοηματοδοτήσεις για το τι σημαίνει νόμιμο και παράνομο καθώς και κατά πόσο ένας άνθρωπος μπορεί να ξεπεράσει τα όριά του χρησιμοποιώντας ψέματα και ψεματάκια προκειμένου να πετύχει το σκοπό του μέσα στον μικρό-μεγάλο κοινωνικό κύκλο που τον περιβάλλει. Οι ήρωες του έργου του Ζώρζ Φεϋντώ «Ράφτης Κυριών» λένε ο καθένας και όλοι μαζί την αλήθεια τους οχυρωμένοι πίσω από ατάκες κοφτερές, γελάνε, θυμώνουν, κλαίνε, εξοργίζονται, αναζητούν λύσεις. Ο Μουλινώ διχάζεται…, η Υβόν εξοργίζεται…, η Σουζάν ερωτεύεται…, ο Μπασσινέ ονειρεύεται…, ο Κύριος Ωμπέν απορεί… η Κύρια Ένγκριβιλ αποφασίζει…, η Ρόζα ανακαλύπτει…, η Μπομπονέτ αναρωτιέται …ο Ετιέν επιδιώκει…, και τέλος ο Ζώρζ Φεϋντώ χαρίζει στο θεατή ένα έργο –γαϊτανάκι ερωτικών παρεξηγήσεων γεμάτο γέλιο που κλείνει το μάτι στο θεατή αφήνοντάς τον να γίνει αυτός ο τελικός κριτής των «γυάλινων ψεμάτων» του «ράφτη» του…

Θεατρική Ομάδα «Τρίτο Κουδούνι» Συλλόγου Εκπαιδευτικών Π.Ε Φλώρινας

Θέατρο Πολλαπλών Χρήσεων Δήμου Φλώρινας, 23, 24, 25 Ιουνίου 2018, 21.00 μ.μ

Πνευματικό Κέντρο Αμυνταίου, 27 Ιουνίου 2018, 21.00 μ.μ  

                                                 

  

Πηνελόπη Γαίτη: Performance: «Γυναίκα Ατραπός - Άτροπος 430» Platforms Project 2018-Ομάδα ΕΝ ΦΛΩ, ΑΣΚΤ, Αθήνα

    Συντόμευση χρόνου σε 430 κόμπους από νήμα…μια συμπύκνωση μνήμης ενός αιμάτινου κρουνού γονιμότητας που έκλεισε τον κύκλο του ….μια ατραπός νήματος  κι ένα ποτάμι μηνιαίων επεισοδίων έμμηνου ρύσης που για την κάθε γυναίκα είναι το σημάδι της εν δυνάμει αναπαραγωγής. 430 παιδιά, 430 φεγγάρια, 430 προσμονές, 430 αναμονές, 430 σταθμοί, 430 μήνες …μια γυναικεία πορεία μέσα στο χρόνο και μετά η έμμηνος-παύση…μια βουβή κραυγή για το τέλος των αιμάτινων σπονδών στην Αφροδίτη και η αγωνία για το πέρασμα στον επόμενο κύκλο. Η αγωνία του κύκλου, το νερό της λεκάνης που περιμένει πεντακάθαρο να δεχτεί τους κόμπους του αίματος που χάθηκε για πάντα. Με τη φθορά του χρόνου να κρυφογελά για όλα αυτά. Πόσες, μα πόσες φορές δεν είδε μια νέα κοπέλα να ξεκινά αυτή την αιμάτινη γυναικεία πορεία και σιγά-σιγά να σώνονται οι κόμποι της και τότε κι αυτή με τη σειρά της να δίνει τη σειρά της σε μια άλλη για να ξαναρχίσει αυτό το αέναο παιχνίδι κύκλων, μηνών, φεγγαριών, αίματος…τίποτα δεν μένει το ίδιο τελικά…το σώμα, ως δοχείο συναισθημάτων δίνει τις απαντήσεις που αργά ή γρήγορα μιλάνε. Το ψαλίδι κόβει αμείλικτα τους κόμπους ….η γυναίκα, η κάθε γυναίκα με το όνομα Ατραπός 430 γίνεται ένα μονοπάτι αίματος που χάνεται μέσα στο χρόνο …κι ύστερα εμφανίζεται η γυναίκα-μοίρα Άτροπος με το αμείλικτο ψαλίδι. Οι κόμποι κόβονται, το νήμα μικραίνει, μέχρι που στο τέλος πια δεν υπάρχει νημάτινο μονοπάτι, μονάχα πλέουν στο νερό τα υπολείμματα από τα κόκκινα ίχνη του να προδίδουν όλη τη διαδικασία …κι ύστερα όλα τελείωσαν…η θυσία σπονδή στην Κυπρίδα ήταν πεπερασμένη…μετά όλα ακολούθησαν σαν πάντα το δρόμο  τους...

Μια εξ αυτών συνταξιδιώτισσα

Performance I,17 Μαΐου 2018

Performance II, 18 Μαΐου 2018

 

                                                    

 

 

 

Πηνελόπη Γαίτη: Πάρκο Ελευθερίας - Μουσείο Αντιδικτατορικής Δημοκρατικής Αντίστασης, Κολαστήρια ΕΑΤ-ΕΣΑ: «Εις Θάνατον...Σιγή και Τιμή»

    …………………………………………………………………………..Στο Πάρκο Ελευθερίας ένα μουσείο ....μια κιβωτός διαφύλαξης μνήμης γεγονότων μιας βασανισμένης χώρας με ακόμη πιο βασανισμένους ανθρώπους, ως ιστορία, ως αλήθεια, ως ιστορικό μανιφέστο. Και τι δεν έζησαν αυτοί οι τοίχοι... Αφουγκράζονταν ότι συνέβαινε σε αυτή τη χώρα: Τα χρόνια του 1-1-4, τους Λαμπράκηδες, το χαμόγελο του Σωτήρη Πέτρουλα, τη δικτατορία του 1967-1974, την εξέγερση του Πολυτεχνείου στις 17 Νοεμβρίου 1973, τη ματωμένη Πρωτομαγιά του 1976 με το θάνατο του Αλέκου Παναγούλη. Και να θέλουν να ξεχάσουν, δεν μπορούν να ξεχάσουν...είναι εκεί τα κελιά των βασανιστηρίων, είναι εκεί το άγαλμα του Σπύρου Μουστακλή.

    Οι αγώνες και οι ήρωες που κάποιες φορές έγιναν μυθοπλασία για βιβλία όπως το «Ζ» του Βασίλη Βασιλικού  και του «Υπόθεση Λαμπράκη» του Γιάννη Βούλτεψη. Μια κόκκινη χαρακιά στη μνήμη, ένα κόκκινο γαρύφαλλο, για εκείνους που πάλεψαν και αρνήθηκαν ακόμη και την ίδια τους τη ζωή. Ιάκωβος Καμπανέλλης:«Αρνιέμαι αρνιέμαι αρνιέμαι οι άλλοι να βαστάνε τα σκοινιά αρνιέμαι να με κάνουν ό,τι θένε αρνιέμαι να πνιγώ στην καταχνιά».

....................................................................................................................................................................................................................................................................................

    Ο  Αγέρας σαλεύει τις φυλλωσιές των δέντρων. Πίσω η βουή της πόλης. Μπροστά τα κτίρια-κολαστήρια χάσκουν άδεια: βωμοί νεκρών ψυχών. Φυλακές, ηρώα, μαρμαρωμένοι ήρωες. Τα γραμμάτα, τα γράμματα, τα ονόματα, τα ονόματα!.....ένα γαρύφαλλο, Ν.Μ, Σ.Μ. Τα γράμματα,  τα γράμματα, Ζ, Ζ, Ζ...οι αγώνες , το αίμα, οι κραυγές και μετά οι αριθμοί 27 1963, 21 1965, 1947, 1949, 12 1945, 1 1976, 21 1967, 17 1973, 15 1974, 24 1974...βουή  και ύστερα σιωπή και άχρονη μνήμη.

    Βασίλης Βασιλικός, «Ζ»: «Ξεχνάω το πρόσωπό σου..σιγά σιγά το πρόσωπό σου χάνεται απ’ τα εγκεφαλικά μου κύτταρα, καθώς νέα πρόσωπα έρχονται να προστεθούν πάνω στη λατρεμένη μορφή σου. Τι θα γίνω; Σιγά-σιγά χάνεσαι...... Σε ξεχνώ και κάτι μέσα μου αντιστέκεται....».

    Ποιος χτυπάει; Ποιος ρωτάει; Κούφια μνήμη, άδεια μνήμη. Οι νεκροί περιμένουν κι οι θυσίες τους βάλσαμο.  Εις  θάνατον, εις θάνατον...Σιγή και Τιμή.....

Ελλάδα του 2017...